De bomen die Piet kiest, moeten liefst alle seizoenen mooi zijn. Met bloesem of bloemen in de lente, gevolgd door decoratieve bessen of vruchten, een mooie herfstkleur en een karakteristiek wintersilhouet. Kortom, bijzondere bomen die altijd wat te bieden hebben en die je niet overal ziet. Om ideeën op te doen, bezoekt hij vaak arboreta in Nederland, België en ver daarbuiten. “Zo heb ik bij een bezoek aan Hermannshof in het Duitse Weinheim ooit prachtige, rijkbloeiende exemplaren van de Japanse honingboom (Styphnolobium japonicum) zien staan. Bijen zijn verzot op de roomwitte bloempluimen, die pas laat in het seizoen aan de boom verschijnen.” Onmiddellijk na thuiskomst schafte Piet een paar zeer jeugdige, dunne exemplaren aan. Pas dit jaar hebben die voor het eerst prachtig gebloeid. “Dat gebeurt namelijk pas vijftien tot twintig jaar na aanplant.”
Toch is het label 'botanische bijzonderheid' geen vereiste voor Piet. “Een simpele krent (Amelanchier lamarckii) is ook prachtig en waardevol. Hij heeft mooi blad dat zich ontvouwt, prachtige bloesem, mooie bedauwde krenten die erg in trek zijn bij de vogels en ten slotte een fraaie herfstkleur.” Vooral de cultivar ‘Ballerina’ vindt hij een uitschieter. Hij bloeit net wat rijker en is een van de beter vruchtdragende krentenboompjes.
TUINIEREN VOOR INSECTEN
Zo laat in het jaar zoemt het hier nog volop van de bijen, sluipwespen en zweefvliegen. Vooral de imposante duivelswandelstok, Aralia californica, wordt druk bezocht. Deze neef van de klimop bezorgt de insecten een royale wintervoorraad stuifmeel. “Bij het aanplanten van de tuin hebben we echt rekening gehouden met insecten”, aldus Piet. “Door de hele tuin staan drachtplanten die ontzettend veel wilde bijen en vlinders trekken. Ook zien we hier veel vogels. Met als hoogtepunt de hop, een dwaalgast die hier vermoedelijk even kwam uitrusten tijdens zijn trektocht.”
Open tuin
Tuindoenderij ’t Vlijtig Loesje doet in diverse seizoenen mee aan opentuindagen in Drenthe en is ook op afspraak geopend. Naast de herfst is de lente een hoogtepunt met bloeiende bomen en stinzenplanten. Piet verkoopt tijdens open dagen én op afspraak zijn zelfgestekte planten en jonge bomen. Mail of bel piet.faber@xs4all.nl, tel. 0593-346409/06-15530819. Zie ook www.hettuinpadop.nl
Leycesteria formosa
Arum italicum
Cornus kousa 'Satomi'
Oxalis deppei
Cornus nuttallii
Euphorbia characias
Hydrangea macrophylla 'Mariesii Perfecta'
Twinkel GROEN
Als de dagen kort en koud zijn, is er niets fijner dan je omringen met lichtjes en groen. Met takken, bessen, planten, dennengroen en natuurlijk lichtjes, maak je feestelijke decoraties die binnen en buiten met elkaar verbinden. En laat 'verbinden' nu net de ultieme kerstgedachte zijn...
TEKST: KRISTEL ENGELEN
Met een sprankje zonlicht en een lekker dikke plaid wordt je tuinkas een aangename plek om van je winterse tuin te genieten.
1 GRANDIOOS UITZICHT Kijk je vanaf je zithoek uit op een bepaald deel van de tuin? Dan is het de moeite waard om dit plekje letterlijk in de spotlight te zetten. De dennentak boven dit bankje is feestelijk versierd met houten kersthangers. Eronder staat een variatie aan windlichten en lantaarns die je gewoon bij de kringloopwinkel bijeen kunt sprokkelen. Beeld: GardenImage/Friedrich Strauss
2 KERSTBALLENVAAS Doorzichtige kerstballen transformeer je in een handomdraai naar deze leuke vaasjes. Een bodempje water erin en je favoriete bloemen - hier Helleborus - kunnen zo de kerstboom in. Beeld: Plants & Flowers Foundation Holland
3 CADEAU VAN NIVEAU Geef je kerstcadeaus een upgrade door wat snijgroen van de conifeer, den of spar van goudspray te voorzien. Een gouden lint eromheen en je cadeau is op en top chic! Beeld: GAP Photos/Victoria Firmston
4 KERST VOOR DE VOGELS Meng wat vogelzaad met gesmolten ossewit en druk het mengsel stevig in uitsteekvormpjes. Laat uitharden en hang ze met een touwtje in de (kerst)boom buiten. Laat de steekvormen gerust zitten voor een shiny effect. Beeld: GAP Photos/Nova Photo Graphik
5 KAS WORDT ZITPLEK Of je er nu daadwerkelijk gaat zitten of niet: sfeervol is een verlichte tuinkas vol versierde boompjes, zitjes en kussens sowieso. Met een sprankje zonlicht en een lekker dikke plaid wordt het ook nog een aangename plek om van je tuin te genieten. Beeld: GAP Photos
EEN SPRANKJE KERST IN ELKE HOEK
Heb je geen ruimte voor een kerstboom of wil je graag elke ruimte – van de slaapkamer tot de keuken – een vleugje kerstmagie geven? Dat kan! Met een beetje creativiteit maak je zelf een ranke, stijlvolle kerstboom die in elke hoek van je huis past. Een sfeervol DIY-project waarbij je handen heerlijk naar dennengroen ruiken en je alvast langzaam in de kerststemming komt…
TEKST: KRISTEL ENGELEN BEELD: GAP PHOTOS
Het plezier zit ’m bij dit miniboompje niet alleen in het eindresultaat, maar ook in het maken zelf: het knippen van het groen, het binden van de takken, en het moment waarop je de lichtjes aandoet en de kamer ineens in kerstsfeer baadt. Deze kleine boom brengt grootse warmte, ideaal voor een knus hoekje, een gezellig gedekte tafel of een onverwachte plek waar je gasten versteld doet staan. Zo breng je kerst écht in elke kamer van je huis.
TAKKEN VERZAMELEN
Heb je zelf dennen, sparren of coniferen in de tuin, dan is het perfect om hiervan wat weg te snoeien. Of misschien ken je iemand met een grote tuin, waar je ze zelf mag
komen afknippen. Vaak kun je ook bij een bloemist of tuincentrum terecht voor losse takken van de Nordmann of Abies procera: deze soorten blijven extra lang mooi en verliezen nauwelijks naalden. Helaas mag je in Nederland (en eigenlijk overal in Europa) niet zomaar takken of bomen uit het bos snoeien of afzagen. Bossen zijn beschermd, en alles wat er groeit - ook losse takken of mos - is eigendom van de boseigenaar (vaak Staatsbosbeheer of een particuliere eigenaar).
ZO BLIJFT JE BOOM STRALEND
Deze DIY-boom krijgt geen water, maar met wat aandacht blijft hij verrassend lang mooi. Zet hem liever niet pal naast de verwarming en besproei de takken af en toe licht met een plantenspuit. In een koele ruimte blijft hij tot drie weken fris.
TIP
Gebruik bij voorkeur écht verse takken, die net gesnoeid zijn. Die verspreiden bovendien die onweerstaanbare dennengeur die meteen aan kerst doet denken.
MIDWINTERRITUELEN
De opvallend groene naalden van dennen en sparren, de rode bessen van hulst en de witte parels van de maretak geven kleur en sfeer aan een winterse omgeving. Niet zo gek dat onze tuin in de winterperiode een bron van inspiratie is. En dat is niet nieuw. De natuur vormt al eeuwenlang de basis voor rituelen, symbolen en gewoontes in de donkerste dagen van het jaar.
TEKST: LINDA VAN ’T LAND BEELD: SHUTTERSTOCK
Denk je aan december, dan denk je waarschijnlijk aan lichtjes, dennengroen en versieringen. En je bent niet de eerste die de donkere dagen voor kerst en de feestdagen zelf met licht, vuur en natuurlijke, liefst wintergroene elementen associeert. Veel tradities die we in de wintertijd koesteren, zijn gebaseerd op vaak al eeuwenoude gewoonten en gebruiken. Ze laten zien hoe mensen door de jaren heen betekenis gaven aan de donkere, stille tijd van het jaar. Veel rituelen gaan over de overgang van donker naar licht en van oud naar nieuw. De natuur is daarbij tot op de dag van vandaag een belangrijke bron van inspiratie.
KELTISCHE TRADITIES
Al lang voordat we in onze contreien kerst vierden, werd in verschillende culturen rondom de kortste dag van het jaar op 21 december de winterzonnewende gevierd. Keltische tradities waren gericht op de balans tussen donker en licht in deze periode. Germaanse stammen zoals de Vikingen markeerden de dag met vreugdevuren en andere rituelen om de terugkeer van het licht te vieren. Deze Germaanse winterfeesten worden Yule of Jól genoemd: men vierde de terugkeer van het licht en het aanbreken van een nieuw jaar. Tijdens de rituelen en festiviteiten stond de hoop op een nieuw begin centraal. Met de midwintervuren moedigde men de zon aan om terug te keren. De vuren staan symbool voor het vertrouwen dat men had, dat op iedere winter een nieuwe lente volgt. Het ontsteken van grote midwintervuren symboliseerde dus de hoop op nieuw licht, maar diende ook als de verbranding van oude zorgen en duisternis. Bovendien had vuur een magische betekenis en werd het ook wel gezien als een middel om boze geesten te verjagen en al het goede te beschermen.
MIDWINTERVUREN EN WILGEN KNOTTEN
In bepaalde delen van Nederland, zoals Noord-Holland, Friesland en de Achterhoek, en in andere delen van Noordwest-Europa worden rondom de kortste dag van het jaar nog altijd midwintervuren ontstoken. Regelmatig vindt het plaats op oudejaarsavond. Het midwintervuur symboliseert ook hier het verbranden van het oude jaar en het verwelkomen van een nieuw jaar en een nieuw begin. Voor het vuur worden vaak takken, stammen en snoeihout gebruikt.
In de genoemde regio’s worden als onderdeel van de traditie aan het eind van het jaar dan ook vaak samen met vrienden en familie wilgen geknot. Hardhout zoals eikenhout, esdoorn en beukenhout
is het best voor een midwintervuur, omdat het lang blijft smeulen en weinig rookontwikkeling geeft. Het opstoken van kerstbomen is niet altijd aan te bevelen: naaldbomen bevatten veel hars, wat kan leiden tot roet en vonken. Het zachte hout van dennen en sparren moet eerst goed worden gedroogd om een vuur snel op gang te brengen.
De vuren staan symbool voor het vertrouwen, dat op iedere winter een nieuwe lente volgt.
